پیشینه تحقیق و مبانی نظری تاریخچه کیفیت
تاریخچه کیفیت :
بحث كیفیت و قدمت آن برمیگردد به حدود صد و یا شاید هزاران سال پیش یعنی از زمانی كه تجارت به جایی رسده بود كه تجار سعی بر این داشتند كه مازاد محصول خود را به نوعی تغییر دهند كه هم سفارش بیشتری دریافت كنند و هم چیزی به عنوان مازاد باقی نماند . كیفیت تمركزی خاص بر روی سلامت محصول دارد نه نوع آن .
هزاران سال قبل از میلاد در مصر باستان كتابی وجود داشت به نام كتاب مرگ كه میشود آن را به عنوان اولین مدرك سیستم كیفیت بر روی زمین نام نهاد . در این كتاب شرح كاملی از روند آماده سازی اجساد برای حیات پس از مرگ وجود دارد . كشف مقبره های فراعنه نمایانگر این مطلب بود كه این روندها بسیار سخت گیرانه پیگیری میشده و سالم ماندن مومیایی ها ثابت میكند كه اثر بخشی این سیستم تا چه حد در تضمین كیفیت عمل انجام شده موثر بوده است .
در حدود قرن یازدهم حك كردن عیار بر روی محصولات نقره و طلا باب شد تا حداقل درصد وجود هر كدام از فلزات گرانبها در محصول برای مشتری معلوم گردد .
پس از قرون وسطی كیفیت محصولات بستگی شدیدی به مهارت صنعت گران داشت به طوری كه تجار با داشتن صنعت گران ماهر میتوانستند تمام بازار را در مورد محصول خود در دست گیرند .
اما انقلاب صنعتی این امكان را به خود صنعت گران داد تا بتوانند با كمك ابزار و ماشین آلات مختلف به كیفیت مورد نظر خود دسترسی پیدا كنند . در همین زمان بود كه كارخانه هایی با تعداد بسیار زیاد كارگر و ماشین های مدرن راه افتادند و اینجا بود كه برای كنترل این جمعیت زیاد و كنترل ماشین آلات تركیب جدیدی از سیستم مدیریت پدیدار شد . تركیبی شامل كارگران ، سركارگران ، سرپرستان و مدیران . تركیبی كه زنجیروار به یكدیگر مرتبط بوده و نقص در یكی از اركان آن نقص در كل سیستم را موجب میشده است و در نهایت سازمان دهنده نهایی و پایه گذار امروزی بحث فراگیر سیستم كنترل كیفیت جنگ جهانی اول و پس از آن جنگ جهانی دوم بود كه كارخانجات را مجبور میكردند طبق درخواست ها و استانداردهای ارتش محصولات خود را تهیه ، آماده و ارسال نمایند .
واما امروز در جهانی هستیم كه افرادی چون تاگوچی ، ایشیگاوا ، شینگو و كراسبی توسعه دهندگان و بنیان گذاران صنعت نوین سیستم مدیریت كیفیت میباشند .
سیستمی كه نداشتن آن درآیندهای نه چندان دور باعث از دور خارج شدن از صحنه رقابت در بازار كار و تجارت خواهد شد .
2 - 1 - 2 مفاهيم و تعاريف كيفيت :
به طوركلي تعاريف گوناگوني درمورد كيفيت ارايه شده است . براي آشنايي اجمالي با مفهوم كيفيت ، به اهم تعاريف ارايه شده توسط متخصصين اين رشته ، اشاره مي شود ، در دهه 50 ميلادي ، دمينگ و فيگن باوم ( Deming & Figen baum ) مفهوم كيفيت را اين چنين تعريف نمودند .
كيفيت ، مفهوم وسيعي است